NED eert vermiste Panchen Lama met Democracy Service Medal

Zeekyab Rinpoche, abt van het Tashi Lhunpo Klooster in ballingschap, ontvangt de Democracy Service Medal namens de vermiste Panchen Lama. Foto: NED

Het Amerikaanse National Endowment for Democracy (NED) heeft op 4 november 2025 de Democracy Service Medal toegekend aan Gedhun Choekyi Nyima, de 11e Panchen Lama. De prijs werd in ontvangst genomen door Zeekyab Rinpoche, abt van het Tashi Lhunpo Klooster in Zuid-India, aangezien de Panchen Lama zelf sinds 1995 vermist is.

Jongste politieke gevangene ter wereld

Gedhun Choekyi Nyima werd in mei 1995 door Zijn Heiligheid de Dalai Lama erkend als de reïncarnatie van de 10e Panchen Lama. Slechts drie dagen later verdween de zesjarge jongen samen met zijn familie. Sindsdien heeft de Chinese overheid geweigerd enig bewijs te leveren dat hij nog in leven is. Hij wordt beschouwd als ‘s werelds jongste politieke gevangene.

Beijing installeerde later een eigen kandidaat, Gyaltsen Norbu, als Panchen Lama. Deze wordt door de Tibetaanse gemeenschap in ballingschap en internationale mensenrechtenorganisaties niet erkend.

Geloof als fundament van vrijheid

Bij de aanvaarding van de prijs benadrukte Zeekyab Rinpoche dat geloof niet door politieke macht kan worden opgelegd: “Geloof is fundamenteel voor vrijheid. Het kan niet worden opgelegd of gecontroleerd door een politieke macht. Geen gevangenis, geen leger en geen regime - hoe machtig ook - kan het doven.”

Zijn Heiligheid de Dalai Lama liet weten: “Ik blijf hoopvol dat Gedhun Choekyi Nyima een leven in waardigheid en vrijheid zal kunnen leiden.”

Andere ontvangers

Naast de Panchen Lama werden ook andere voorvechters van democratie en mensenrechten geëerd:

• China Digital Times, een onafhankelijk nieuwsplatform
• Campaign for Uyghurs, een NGO die mensenrechtenschendingen tegen Oeigoeren documenteert
• Wang Yi, een voorvechter van religieuze vrijheid die sinds 2018 gevangen zit

De prijs erkent inspanningen ter ondersteuning van religieuze vrijheid en het documenteren van beperkingen op geloofspraktijken in autoritaire contexten, met name met betrekking tot Tibetaanse en Oeigoerse gemeenschappen.

Dertig jaar vermist

De verdwijning van Gedhun Choekyi Nyima is een van de langstlopende gevallen van gedwongen verdwijning ter wereld. In de dertig jaar sinds zijn ontvoering heeft China consequent geweigerd informatie te verstrekken over zijn verblijfplaats of welzijn, ondanks herhaalde internationale oproepen voor zijn vrijlating.

De toekenning van de Democracy Service Medal onderstreept de internationale bezorgdheid over religieuze vrijheid in Tibet en de Chinese pogingen om controle uit te oefenen over het Tibetaanse boeddhisme door tussenkomst in het reïncarnatieproces van belangrijke geestelijke leiders.